Yurt

Yurt filmini İKSV’de seyretmiştim, film çok naif olmak ile beraber pek çok konuya gem vuruyor. 1996 yılında  ergenlikte yurtta kalan bir öğrencinin yurt, ev, okul ve sosyal hayatından objektif bir kesit olarak tanımlayabilirim. Nehir Tuna ‘nın ilk filmi tebrik ederim. İstanbul Kültür ve Sanat Vakfı, İstanbul Film Festivalinde ulusal yarışmanın Altın Lale yani en iyi film ve en iyi görüntü yönetmeni ödülünü aldı.

Film adete 1990’lı yılların  Türkiye panoramasını gösteriyor, hem ülkede secular yönetilmek isteyen gruplar  hem de dini kurallar ile yönetilmek isteyen grupların okullar, toplum ve özelik ile yurt faaliyetlerini anlatıyor. Filmde oyunculukları ile göz dolduran  Can Bartu Arslan, Tansu Biçer ve özellik ile Doğa Karakaş performansları harika idi. Filmin görüntü yönetmenin başarılı açıları ve siyah beyaz’dan ve renkli sahnelere geçiş sekansları da filme ayrı bir hava verdi.

Ana karakter Ahmet, babası zengin bir iş insanı ve dini yurtta çok destek olan birisin. Çocuğunun hem İngilizce eğitim veren bir okulda eğitim alması, hem de dini eğitim veren bir yurtta kalmasını ister. Yurttun kuralları zor şartları vardır. Haksız yere aldığı cezaları oyun haline getirir iken ondan bir kaç yaş büyük Hakan ile bir arkadaşlık geliştirir ama dostlukları dert ortaklığı hatta yurttun baskısından kaçma planları yapmaya kadar ilerler. O sırada Ahmet okuduğu okuldaki kıza aşık olmuştur ama okuldaki çıkan “aczmendi var” dedikoduları kıza açılmasını engeller. Ahmet’in babası ile olan çekişmeler annesini zayıf destekleri işin içinden çıkılmaz bir düğüm oluşturur.

Filmde Ahmet’in ergenlik çatışması, çevre baskısı ve yurtta ki problemleri işin içinden çıkılmaz hale gelmiş ve kişilik çatışmasına dönmüştür. Genel de Reha Erdem filmlerinde çalışmalar yapan Fransız görüntü yönetmeni   Florent Herry başarılı kareleri filmin amacına uygun görüntüler sergiletiyor.   Avi Medina başarılı lirik bir hava katmış filmin müziğine. İyi Seyirler.

Okul Filmleri

Okul filmlerinde bahsedildiği zaman aklımıza Rıfat Ilgaz’ın romanından uyarlama o muhteşem “Hababam Sınıfı” serisi filmler geliyor. Hepsi komedi ve protest filmler ve Hababam Sınıfı serisini usta yönetmen Ertem Eğilmez’in kamerasından çıkma ve hepsi kült film oldular.

Hababam Sınıfı (1975), Hababam Sınıfı Sınıfta Kaldı (1976),  Hababam Sınıfı Uyanıyor (1977), Hababam Sınıfı Tatilde (1978) ve son Hababam Sınıfı Dokuz Doğuruyor filmini 1978 Kartal Tibet çekti sonra da çekildiler ama bu lezzeti vermedi.

Filmdeki çatışmalar, Türkiye’nin bir zamanlar panoramasını gösterir. Gerek senaryonun gerçekçiliği, gerek oyuncuların performansı beni etkiledi.

Eğitim sistemindeki zorluklar, sınav stresi, öğretmen-öğrenci ilişkileri ve disiplin sorunları sıklıkla işlenir. Örnek: *Hababam Sınıfı* serisi, *Okul Tıraşı*.

Kartal Tibet: Hababam Sınıfı Güle Güle (1981),  Hababam Sınıfı Merhaba (2003) çekti ardından 1988′ yılında Öğretmen filmini çekti.

Ferdi Eğilmez: Hababam Sınıfı Askerde (2005),  Hababam Sınıfı Üç Buçuk (2006)

Doğa Can Anafarta:  Hababam Sınıfı Yeniden (2019)*

Bu filmleri Komedi, Drama, Gençlik Macera, Romantik Komedi başlıkları altında toplayabiliriz.  Hababam Sınıfı serisi Komedi olarak nitelendirebiliriz. Genelde öğretmen ve öğrenci ilişkilerini işleyen bir tarzı vardır.

Dram Filmleri ise son dönem çekilen filmlerdir. Öğretmen (1988), Okul Traşı ve Yurt diyebiliriz. Bu filmler ise eğitim sistemi okul yurt ve duygusal ilişkiler baz alınarak işlenen filmlerdir. Sınav filmini de unutmamak lazım. 2006 yılında çekilen dram ve biraz da komedi olan filmin yönetmeni Ömer Faruk Sorak’tır ve o aralar yabancı oyuncu furyasından Jean-Claude Van Damme nasibini almış ve Sınav filminde oynamıştı.

Gençlik filmleri daha çok ergenlik dönemi sorunları kadın erkek ilişkileri hayat daha neşeli bakan konuları işler mesela Çılgın Dersane* serisi (2007-2014)

Macera filmleri ise Genç Pehlivanlar (2016) filmi vardır bu filmlerde okul dışı hayatı anlatır.

Ayrıca okul filmleri serisinde farklı denemeler olmuştur.  2008 yılında çekilen İki Dil Bir Bavul filmini belgesel/dram olarak tanımlayabiliriz.  Komedi anlamında da birçok okul ve gençlik filmi çekilmektedir. Genelde okul filmleri gençlik ve ergenlik sorunları ve topluma katkı sağlamaya çalışan gençleri ve toplumdaki çeşitli bölgelerdeki gençlerin durumunu anlatır.

Türk sinemasının bir dili olduğu gibi Türk gençlerinin de bir sinema dili vardı. İyi Seyirler.