Yaşlanmayı tersine çevirmek mümkün mü?
Binlerce yıldır insan genomunda bulunan DNA’ya sahip kadim virüsler, yaşa bağlı pek çok hastalığın nedeni olabilir. Bilim insanları, “retroelementler” olarak bilinen bu viral DNA’yı kullanarak insan hücrelerinin yaşını ‘yüksek doğrulukla’ tahmin edebileceklerini ilk kez kanıtladılar.Peki yaşlanmayı tersine çevirmek mümkün mü?
Bilim insanları, insan genomunda binlerce yıldır var olan kadim virüslerin yaşlanmayı tersine cevirme sürecinde rol oynayabileceğini öne sürdü. Yapılan yeni araştırma, “retroelementler” olarak bilinen bu viral DNA’nın, bir kişinin hücrelerinin yaşını yüksek doğrulukla tahmin edebileceğini gösterdi.
Son yıllarda, retroelementlerden gelen bu “önemsiz” olarak görülen DNA parçalarının uyku düzeni, hafıza oluşumu ve bipolar bozukluk gibi çeşitli sağlık durumlarıyla ilişkilendirildiği bulunmuştu. Şimdi, bilim insanları bu antik viral DNA’yı kullanarak yaşlanma sürecini takip edebilen yeni bir biyolojik saat geliştirdi.
Araştırmacılar, retroelementlerden elde edilen verilerle bir kişinin yaşını tahmin edebildiklerini ve bu bilgilerin yaşlanma koşullarını tersine çeviren yeni antiviral tedavilerin geliştirilmesine yardımcı olabileceğini belirtiyor.
HIV virüsü ve AIDS’le mücadelede kullanılanlara benzer yeni antiretroviral tedavilerin bir gün yaşlanma belirtilerini tersine çevirmeye yardımcı olabileceğine inanıyorlar.
Çalışma, DNA’daki kimyasal değişikliklerin izlenmesiyle yaş hesaplama yönteminin geliştirilmesine odaklanıyor. Özellikle, DNA’daki metilasyon işlemi ve retroelementler üzerindeki kimyasal değişikliklerin yaşla ilişkili hastalıklarla bağlantılı olduğu görülüyor.
Weill Cornell Üniversitesi’nden araştırmacılar, “Retro-Age” olarak adlandırılan bu yeni yaş hesaplama tekniğinin, yaşa bağlı rahatsızlıklar için gelecekte tedavi seçenekleri sunabileceğini vurguladı. Ayrıca, HIV veya başka virüslerle mücadele etmeyen bireylerde de yaşlanma karşıtı etkilerin ortaya çıkıp çıkmayacağını belirlemek için daha fazla çalışma yapılması gerektiği ifade edildi.
Araştırmanın sonuçları, yaşlanmanın biyolojik yönlerini daha iyi anlamak ve yaşlanmayı geriletmek için potansiyel tedavi yöntemlerini keşfetmek adına umut verici bulgular sundu. Ekip, gelecekte PrEP tedavisi gibi uzun vadeli çalışmalarla, HIV negatif bireylerde antiretroviral ilaçların yaşlanma üzerindeki etkilerini incelemeyi planlıyor.
*Temas Öncesi Profilaksi (PrEP): Temas öncesi profilaksi, hastalığa neden olan bir ajana, genellikle bir virüse henüz maruz kalmamış kişilerde hastalığın yayılmasını önlemek amacıyla ilaçların kullanılmasıdır. Terim tipik olarak HIV/AIDS’in önlenmesi için bir strateji olarak bazı antiviral ilaçların kullanımına atıfta bulunur.