Yaşlanmanın üstesinden gelinebilir mi?

Yaşlanma ile Mücadelede Yeni Gelişmeler

Sağlık teknolojisinin hızlı gelişimi, bilim insanlarını insanların yaşlanmasını durdurma konusunda araştırmalar yapmaya teşvik ediyor. Yeni yapılan araştırmalar, en uzun yaşayan bireylerin genellikle zengin ve yüksek eğitim seviyesine sahip kişiler olduğunu ortaya koyuyor. Günümüz teknolojilerinin ilerlemesi, birçok hastalığa çözüm bulma konusunda önemli adımlar atılmasını sağladı. Bu sayede, insanlar ölümcül hastalıklardan hızlıca kurtulabiliyor ve yaşam süreleri uzuyor. Ancak, bilim insanları yaşlanmayı durdurma konusunda hala kesin bir çözüm bulabilmiş değil.

Yaşlanmayı Durdurmak Mümkün Mü?

Dünya genelinde ortalama yaşam sürelerine bakıldığında, kadınların ömrü 82.9 yıl, erkeklerde ise bu oran 77.2 yıl olarak kaydedilmiştir. Halk sağlığı ve tıp alanındaki ilerlemeler, insanların yaşam süresini uzatmaya yardımcı olurken, bilim insanları hâlâ yaşlanmanın önüne geçebilmiş değil. Illinois Üniversitesi Chicago’da epidemiyolog olan S. Jay Olshansky, ‘İnsanlığın hayatta kalma sınırlarını ne kadar zorlayabileceğimizin sınırları var’ diyerek, ‘Yeterince uzun yaşarsanız, biyolojik süreçlerle karşılaşmak kaçınılmazdır’ ifadesinde bulunuyor.

Bilim İnsanları Arasında Görüş Ayrılığı

Yaşlanma süresini uzatma konusunda bilim insanları ikiye ayrılmış durumda. ‘Yaşam Uzatma’ adı verilen araştırmaları hala umut verici bulan bir grup araştırmacı, insan hücreleri üzerindeki çalışmalarına devam ederken, diğer bir grup ise bunun imkansız olduğunu savunuyor. İnsanların yaşam sürelerini uzatmak için yürütülen çalışmalar, 20. yüzyıldan bu yana tıp alanındaki yenilikler ve halk sağlığı önlemleri sayesinde yaklaşık 3 yıl daha uzamıştır.

Yaşam Süresini Uzatma Çalışmaları Sürüyor

Olshansky, 21. yüzyılda doğan çocukların 100 yıldan daha uzun bir süre yaşayabileceğini belirtirken, tıp alanındaki iyileşmelerin ve doğal yaşam koşullarının sürdürülebilir olmadığını vurgulamaktadır. Olshansky ve meslektaşları, 1990 yılında ortaya attıkları ‘Sınırlı Yaşam Süresi Hipotezi’ için 30 yıl beklediklerini ve artık kesin kanıtlara ulaştıklarını açıklamaktadır.

2019’dan Bu Yana Yaşam Süreleri Kısaldı

Araştırmacılar, 2010-2019 yılları arasındaki yaşam sürelerini incelediklerinde, 1990-2000 yılları arasındaki yaşam sürelerinin altına düştüğünü belirterek, insanların önceki yıllara nazaran daha kısa yaşadıklarını ifade ettiler. Güney Kore ve Hong Kong gibi ülkelerde, yaşam beklentisindeki artışın 2 yıla düştüğü kaydedilmiştir.

Tedaviler Yaşam Süresini Arttırabilir

Almanya, Rostock’taki Max Planck Demografi Araştırma Enstitüsü’nde demograf olan Dmitri Jdanov, insanların ortalama yaşam süresinin daha da uzatılmasının zor olduğunu belirtmekte ve yaşlı nüfusu etkileyen hastalıkların tedavisinin bulunması gerektiğini vurgulamaktadır. Nature Aging dergisinde yayımlanan bir makalede, teknolojik gelişmelerin tıp alanında devrim niteliğinde ilerlemeler kaydedebileceği ifade edilmiştir. Örneğin, çocuk aşılarının gelişmesi sayesinde dünya genelinde çocuklara bulaşan yüksek riskli hastalıkların önüne geçilmiş; ebeveyn eğitimi ve halk sağlığındaki ilerlemeler sonucunda 1950’de yüzde 20’nin üzerinde seyreden çocuk ölümleri, günümüzde yüzde 4’e kadar gerilemiştir.

Zengin ve Yüksek Eğitimli Kişiler Daha Uzun Yaşıyor

Olshansky, yaptığı araştırmada yüksek eğitimli ve zengin bireylerin yaşam sürelerinin daha uzun olduğunu belirterek, “Bu durum, nüfusun bazı alt gruplarında ortalamayı aşağı çeken olumsuz bir durum yaşandığını gösteriyor; çünkü daha zengin ve yüksek eğitimli alt gruplar aslında daha iyi koşullardadır.” şeklinde ifade etmiştir.