Kaliteli bir uykunun sırrı ne?

Uykunun Önemi ve Faydaları

Uykunun insan yaşam kalitesini olumlu yönde etkilediğini kanıtlayan birçok bilimsel çalışma mevcuttur. Bilim insanları, uykunun faydalarının ne olduğuna dair soruları bir kenara bırakarak, bunun yerine uykunun fayda sağlamadığı herhangi bir alan olup olmadığını araştırmaya başlamışlardır. Uyku üzerine yapılan araştırmaların önde gelen isimlerinden biri, University of California Berkeley‘deki sinir bilimi ve psikoloji bölümü öğretim üyesi Profesör Matthew Walker‘dır. Walker, milyonlarca insanın verilerini inceleyerek kaleme aldığı kitabında, “Uyku, dünya üzerindeki en demokratik ve en ucuz sağlık sistemidir.” ifadesini kullanmaktadır.

Uyku ve Sağlık

Bilimsel çalışmalar, uykusuzluğun hem beynimiz hem de vücudumuz üzerinde çok ciddi etkileri olduğunu ortaya koymaktadır. Alzheimer, kanser, kalp krizi, obezite, şeker hastalığı, depresyon ve hatta intihar gibi durumların uykusuzlukla bağlantılı olduğu görülmektedir. Çünkü insan vücudundaki temel fizyolojik sistemler ve beyin faaliyetleri, uyku sırasında yenilenmektedir. Uykusuzluk durumu ise çeşitli sağlık sorunlarına yol açmaktadır. Ancak, uykunun faydalarına rağmen, kaliteli bir uykuya dalmak her zaman kolay olmayabilir. Peki, kaliteli bir uyku için neler yapabiliriz? İşte Profesör Walker’ın iyi bir uyku için önerileri:

• 1. Her Gün Aynı Saatte Yatın ve Kalkın
  Düzenli bir uyku alışkanlığı oluşturmanın ilk adımı, her gün aynı saatte yatmak ve kalkmaktır. Özellikle kalkma saatinizi alışkanlık haline getirmeniz önemlidir. Her gün aynı saatte kalkmak, günün sonunda uykunuzun gelmesine yardımcı olur.
• 2. Odanızı Karanlığa Gömün
  Vücudun biyoritminin düzenlenmesinde melatonin hormonunun salgılanması büyük rol oynar. Bu hormonun düzgün bir şekilde salgılanabilmesi için karanlık bir ortam gerekmektedir. Yatmadan bir saat önce bulunduğunuz odayı loşlaştırmalısınız. Ayrıca, elektronik cihazların ekranından gelen mavi ışık da melatonin salgılanmasını olumsuz etkiler. Bu nedenle, uyumadan en az bir saat önce elektronik cihaz kullanmaktan kaçının.
• 3. Ortamı Serin Tutun
  İyi bir uyku için uyuduğunuz ortamın serin olması gerekmektedir. Dinlendirici bir uyku için, beden ve beynin sıcaklığının normalden 1 derece daha düşük olması idealdir. Yatmayı düşündüğünüz odanın sıcaklığının yaklaşık 18 derece civarında olması önerilmektedir.
• 4. Yatağınızı Sadece Uyumak İçin Kullanın
  Eğer uykuya dalma süreniz 20 dakikayı aşıyorsa, yataktan çıkın ve uykunuz gelene kadar başka bir odada bir şeylerle meşgul olun. Örneğin, kitap okuyabilir veya televizyon izleyebilirsiniz; ancak bu aktiviteleri yatağınızda yapmaktan kaçının. Yatağınızı sadece uyku ile ilişkilendirmek, uyku kalitenizi artıracaktır.
• 5. Kahve Gibi Uyarıcıları Azaltın
  Birçok insan gün içinde yüksek miktarda kafein, kola ve tein gibi sinir sistemini uyarıcı maddeler tüketmektedir. Profesör Walker, kahvenin içindeki kafeinin vücutta 12 saate kadar kalabileceğini hatırlatıyor. Bu nedenle, uykudan birkaç saat önce kahve içmediğinizi düşünseniz bile, daha önce tükettiğiniz kafein hâlâ etkili olabilir. Uykudan 12 saat önce bu maddeleri almayı bırakmanız önerilmektedir.
• 6. Alkol Tüketimine Dikkat Edin
  Genel bir yanlış anlama olarak, alkolün rahat bir uyku sağladığı düşünülmektedir. Ancak, alkol tüketiminin uykudan önce yüksek miktarlarda yapılması, uyku kalitenizi ciddi şekilde olumsuz etkileyebilir.