Kalın bağırsak kanserinin habercisi

Kolon kanseri, sindirim sisteminin önemli bir parçası olan kalın bağırsak ve rektumda gelişen ciddi bir hastalıktır. Bu kanser türü, bağırsak yüzeyinde poliplerin oluşumu ve bu poliplerin zamanla kansere dönüşmesi ile ortaya çıkabilir. Erken teşhis ve uygun müdahale, kolon kanserinin yönetiminde hayati bir rol oynamaktadır. Halk arasında “kalın bağırsak kanseri” olarak bilinen bu hastalık, dünya genelindeki en sık görülen kanser türleri arasında yer almakta ve her 10 kişiden 1’inin bu hastalığa yakalanma riski bulunmaktadır. Kolon kanseri, zamanında tedavi edilmediğinde ölümcül sonuçlar doğurabilmektedir.

KALIN BAĞIRSAK KANSERİNİN EN YAYGIN BELİRTİLERİ

• Sindirim Sorunları ve Kabızlık:
  Bağırsak alışkanlıklarında ani bir değişim, özellikle de kabızlık başlangıcı, kolon kanserinin bir belirtisi olabilir. Kabızlık yaygın bir durum olsa da genellikle diyet, stres veya dehidratasyon gibi faktörlerden kaynaklansa da, devam eden veya kötüleşen durumlar, bir tümörün neden olduğu kolon tıkanıklığına işaret edebilir. Bu durum, özellikle kabızlığa karın ağrısı veya dışkıda kan gibi diğer semptomlar eşlik ediyorsa endişe verici hale gelir. Açıklanamayan kabızlık yaşayan genç yetişkinler, normal bağırsak düzenlerinden sapma gösterdiğinde ciddi durumları ekarte etmek için tıbbi yardım almalıdır.
• İstem Dışı Hızlı Kilo Kaybı:
  İstem dışı kilo kaybı, kolon kanseri dahil birçok kanser türü için dikkat edilmesi gereken bir belirtidir. Genç bir birey, diyetini veya egzersiz alışkanlıklarını değiştirmeden önemli miktarda kilo verirse, bu durumu dikkatlice değerlendirmek gerekmektedir. Kanser hücreleri vücudun metabolizmasını etkileyebilir ve kişi normal yemek yediğinde bile kilo kaybına yol açabilir. Ayrıca, kolondaki bir tümör, bireyin kendini çabuk tok hissetmesine veya iştah kaybına neden olarak kilo kaybına katkıda bulunabilir. Kiloda ani veya açıklanamayan değişiklikler, özellikle karın ağrısı veya bağırsak alışkanlıklarındaki değişiklikler gibi diğer semptomlarla birlikteyse, bir sağlık uzmanıyla görüşülmelidir.
• Şiddetli ve Açıklanamayan Karın Ağrısı:
  Sürekli veya açıklanamayan karın ağrısı, kolon kanserinin yaygın bir belirtisidir. Bu ağrı, hafif rahatsızlıktan şiddetli kramplara kadar değişiklik gösterebilir ve şişkinlik, gaz veya bağırsak alışkanlıklarında değişiklikler gibi diğer sindirim sorunlarıyla ilişkilendirilebilir. Ağrı genellikle bağırsakları tıkayan bir tümörden veya kanserin çevre dokulara yayılmasından kaynaklanmaktadır. Özellikle diğer uyarı işaretleri ile birleştiğinde, yeni veya kötüleşen karın ağrısı yaşayan genç bireyler bunu önemsiz bir sorun olarak görmemelidir. Tıbbi değerlendirme almak erken tanıya ve daha iyi bir prognoza yol açabilir.
• Dışkıda Kanama:
  Kolon kanserinin en endişe verici ve açıklayıcı belirtilerinden biri dışkıda kan bulunmasıdır. Bu durum, sindirim sisteminde kanama olduğunu gösteren parlak kırmızı kan veya daha koyu, katran benzeri dışkı olarak kendini gösterebilir. Dışkıda kan bazen hemoroid veya küçük gastrointestinal sorunlarla karıştırılabilir, ancak bu durumu asla göz ardı etmemek gerekir. Kanama küçük görünse bile, durumu değerlendirebilecek ve nedeni belirlemek için kolonoskopi gibi uygun testleri önerebilecek bir sağlık uzmanına danışmak son derece önemlidir. Erken teşhis, hayat kurtarıcı olabilir, çünkü kanserin ilerlemeden tedavi edilmesine olanak tanır.
• Anemi Semptomları:
  Kırmızı kan hücrelerinin eksikliğiyle karakterize olan anemi, özellikle açıklanamadığında kolon kanserini işaret edebilen başka bir semptomdur. Bu durum genellikle tümörden kaynaklanan kronik kan kaybı nedeniyle gelişir ve hemen görünmeyebilir. Anemi belirtileri arasında yorgunluk, halsizlik, nefes darlığı ve soluk cilt bulunur. Genç bir bireyde ağır adet kanaması veya yetersiz beslenme gibi açık bir neden olmaksızın anemi görülürse, gastrointestinal kanamanın olası bir altta yatan sorun olarak değerlendirilmesi önemlidir. Kan testi ve görüntüleme gibi tanı testleri, aneminin kaynağını belirlemeye ve kolon kanserinin bir faktör olup olmadığını anlamaya yardımcı olabilir.

Genç Yetişkinleri de Tehdit Ediyor

Genç yetişkinlerde kolon kanserinin artışı, dikkate alınması gereken büyüyen bir endişe kaynağıdır. Bu semptomlar daha az ciddi durumlarla ilişkilendirilebilse de asla göz ardı edilmemelidir. Farkındalık ve erken teşhis, kolon kanserine karşı mücadelede anahtardır ve bu uyarı işaretlerini anlamak, hayat kurtarıcı bir fark yaratabilir. Eğer siz veya tanıdığınız biri bu semptomlardan herhangi birini yaşıyorsa, derhal bir sağlık uzmanına başvurmanız önemlidir. Erken müdahale ile tedavi sonuçları önemli ölçüde iyileşebilir.

Türkiye’de Sağlık Bakanlığı’nın verilerine göre, en sık görülen ilk beş kanser türü arasında kalın bağırsak kanseri de bulunmaktadır. Genellikle kalın bağırsak kanseri 50 yaş sonrası için risk oluştursa da yapılan son araştırmalar, bu hastalığın genç yaşlarda da görüldüğünü ortaya koymuştur. Amerikan Kanser Derneği’nin (ACS) geçtiğimiz Mart ayında yayımladığı rapora göre, her beş yeni bağırsak kanseri vakasından birinin (hem kolon hem de rektum kanseri) 40’lı yaşların başında veya daha genç bireylerde teşhis edildiği açıklanmıştır.

ABD’de yapılan yeni bir araştırmada da bu durum bir kez daha kanıtlanmıştır. 2015-2021 yılları arasında teşhis edilen yaklaşık 319 bin ABD kolon kanseri vakasının incelendiği çalışmada, vakaların yaklaşık 17 bini 18-44 yaş aralığındayken, diğer 302 bini daha yaşlı bireylerden oluşmaktadır. Chicago’daki Loyola Üniversitesi Tıp Merkezi’nde genel cerrahi asistanı olan çalışmanın baş yazarı Dr. Kelley Chan, “Son 20 yılda 66 yaş ve üzeri hastalarda kolon kanseri teşhis oranları yüzde 20 azaldı. Ancak aynı dönemde 18-44 yaş grubundaki vakalar yüzde 15 arttı” ifadelerini kullanmıştır. Onkologlar, gençlerdeki vaka ve ölüm oranlarındaki artışın, obezite, hareketsiz yaşam tarzı, Batı tarzı beslenme, aşırı şeker tüketimi ve çevresel faktörler gibi etkenlere bağlı olduğunu belirtmektedir. Dr. Chan, “Bulgularımız, 45 yaş altındaki bireylerde kolon kanseri gelişimini anlamak için daha fazla araştırma yapılması gerektiğini de vurguluyor” şeklinde açıklama yapmıştır. Michigan Üniversitesi’nden araştırmacılar, 50 yaşından önce kolorektal kanser teşhisi konan 35 hasta ile görüşerek onların özel zorluklarına yönelik bir program geliştirilmesi gerektiğini ifade etmiştir. Çalışmanın baş yazarı Dr. Samantha Savitch, “Kolorektal kanserli hastalar ve diğer kanser türlerinde bu sorunları daha iyi anlamak için daha fazla araştırmaya ihtiyaç vardır” demiştir.