Kahve faydalı mı, zararlı mı?

Kahve, yüzyıllardır insanların günlük yaşamında önemli bir yer tutan ve dünya genelinde en popüler psikoaktif madde olarak bilinen bir içecektir. Ancak, kahve tüketiminin sağlığa olan etkileri konusunda geçmişte birçok tartışma yaşanmıştır. 1980’ler ve 90’larda, kahvenin sağlığa zararlı olduğu düşünülüyor, özellikle de kardiyovasküler hastalık riskini artırdığına dair endişeler vardı. Fakat, günümüzde yapılan yeni araştırmalar, kahvenin aslında sağlığa faydalı olabileceğini göstermektedir.

Uluslararası Kanser Araştırmaları Ajansı (IARC), yüz binlerce kahve içicisi üzerinde kapsamlı bir araştırma gerçekleştirmiştir. Araştırmalar, kahve ile birlikte tüketilen bazı yiyeceklerde bulunan akrilamid adlı kanserojen maddenin, kanser riskini artırabileceği yönünde endişelere yol açmıştı. Ancak IARC, 2016 yılında kahvenin 65 santigrat derece üzerinde sıcaklıkta içilmediği takdirde kanserojen olmadığını belirlemiştir. 2023’te gerçekleştirilen bir başka çalışmada ise, kahvenin diyetlerde ana akrilamid kaynaklarından biri olmasına rağmen, kanser riskini artırdığına dair güçlü bir kanıt bulunmadığı vurgulanmıştır.

“Sağlığa Zararlı Olduğuna Dair Bir Kanıt Yok”

Yapılan araştırmalar, kahvenin sağlığa olan faydaları üzerine önemli bulgular sunmaktadır. IARC’de profesör olan Marc Gunter, 2017 yılında Avrupa genelinde yarım milyon insanın kahve içme alışkanlıklarını incelediği bir çalışma yayımlamıştır. Gunter, kahve tüketen bireylerin kalp hastalığı, felç ve kanserden ölüm risklerinin daha düşük olduğunu tespit etmiştir. Bu bulgular, ABD ve diğer ülkelerdeki araştırmalarla da tutarlılık göstermektedir. Gunter, günde dört fincana kadar kahve tüketenlerin, hiç içmeyenlere oranla daha az hastalık riski taşıdığını belirtmektedir.

Ayrıca, Gunter’ın araştırması, kahve içenlerin sigara içme ve sağlıksız beslenme olasılıklarının içmeyenlere göre daha yüksek olduğunu ortaya koymuştur. Bu durum, kahvenin sağlıksız davranışların olumsuz etkilerini geçersiz kılabileceğini düşündürmektedir. Kahve ile ilgili diğer bir önemli bulgu ise, ister kafeinli ister kafeinsiz olsun, tüm kahve türlerinin benzer miktarda antioksidan içerdiğidir. Gunter, kafeinli ve kafeinsiz kahve tüketenler arasında sağlık açısından belirgin bir fark olmadığını tespit etmiştir. Bu durum, kahvenin sağlık yararlarının kafein dışında bir faktörden kaynaklandığını düşündürmektedir. Ancak bu tür araştırmaların çoğu, neden-sonuç ilişkisini kanıtlamayan gözlemsel verilere dayanmaktadır.

Bazı Hastalıkların Riskini Azaltıyor

Bristol Üniversitesi’nde kafeinin davranış, ruh hali, uyanıklık ve dikkat üzerindeki etkilerini inceleyen Peter Rogers, kahve tüketiminin sağlık üzerinde olumlu etkileri olabileceğini ifade etmektedir. Rogers, düzenli kahve tüketen bireylerin genellikle daha yüksek kan basıncına sahip olduğunu, bu durumun kardiyovasküler hastalık riskini artırması gerektiğini, ancak kahve tüketimi ile yüksek kardiyovasküler hastalık riski arasında bir ilişki bulunmadığını vurgulamaktadır.

2021’de gerçekleştirilen başka bir araştırmada, kafeinsiz, instant veya çekilmiş kahve dahil tüm kahve türlerinin kronik karaciğer hastalığı riskinin azalmasıyla ilişkili olduğu belirlenmiştir.

Kahve İçmenin Faydaları

• Enerjik bir yaşam sürmeye katkı sağlar.
• Metabolizmayı hızlandırır, dolayısıyla kilo kontrolüne yardımcı olur.
• Gerekli gıda maddelerinin emilimine destek olur.
• Diyabet riskini azaltma potansiyeline sahiptir.
• Depresyon belirtilerine karşı olumlu etkiler gösterir.
• Kanser riskine karşı koruma sağlayabilir.
• Kalp sağlığını güçlendirerek kardiyovasküler hastalıklara karşı koruyabilir.

Kahve İçmenin Zararları

• Kalp rahatsızlığı yaşayan bireylerde kalp ritmi bozukluklarına (aritmi), taşikardi ve diğer kalp hastalıklarına yol açabilir. Aşırı tüketim, çarpıntıya neden olabilir.
• Tansiyon hastalarında kan basıncının yükselmesine sebep olabilir.
• Üç fincan ve üzerindeki kahve tüketimi doğurganlık sorunlarına yol açabilir. Beş fincan ve üzeri tüketim ise kemik erimesine neden olabilir.
• Aşırı kahve tüketimi, uykusuzluğa yol açabilir. Uykusuzluk, gerginlik ve aşırı hassasiyet gibi olumsuz hisleri beraberinde getirebilir.
• Böbrek rahatsızlıkları olan bireylerde elektrolit dengesizlikleri görülebilir.
• Aşırı kahve tüketiminin mideye zararları olup, asit oranını bozabilir. Bu da gastrit gibi sorunlara yol açabilir.