Salçanın sağlık üzerindeki faydalarını keşfedin ve bu lezzetli ürünü nasıl doğru saklayacağınızı öğrenin. Salçanın besin değerleri, kullanım alanları ve tazeliğini koruma yöntemleri hakkında bilgi edinin.
Salçanın, dünya mutfaklarında önemli bir yere sahip olan ve yemeklere tat katan bir besin kaynağı olduğunu ifade eden Beslenme ve Diyet Uzmanı Betül Merd, “Salça, zengin tadı sayesinde mutfaklarda çok yönlü bir malzeme olarak kullanılmaktadır. Marketlerde satılan raf ömrü uzun konserve salçalar, pratik gibi görünse de, evde sterilizasyon kurallarına uygun olarak yapılan salçalar daha sağlıklı bir alternatiftir. Ev yapımı salça, yalnızca lezzetiyle değil, aynı zamanda sayısız faydasıyla da öne çıkmaktadır. Domates ve biber, A ve C vitaminleri ile mineraller açısından zengindir. Salça, serbest radikallerle savaşan antioksidanlar içermektedir. Lif içeriği sayesinde sindirim sistemini destekleyen salça, özellikle domates ile zenginleştirilmiştir. Domates, A, C ve E vitaminlerinin yanı sıra potasyum gibi mineraller ve likopen gibi antioksidanlar açısından da önemli bir kaynaktır. Yapılan araştırmalar, domatesin kalp sağlığını koruduğunu, belirli kanser türlerinin riskini azalttığını ve bağışıklığı güçlendirdiğini göstermektedir.” şeklinde konuştu.
SALÇA YEMEKLERE RENK VE LEZZET KATAR
Salçanın, yüzyıllardır yaz aylarında yetişen domates veya kırmızı biberin çeşitli işlemlerden geçirilmesiyle üretildiğini belirten Merd, “Salça, doğru saklama koşullarına uyulduğunda Türk mutfağının vazgeçilmez bir parçasıdır. Yemeklere hem renk hem de lezzet katan salça, genellikle domates veya kırmızı biberden üretilmektedir. Domates salçası, Anadolu’da daha yaygın olarak üretilen ve tüketilen bir salça türüdür. Çekirdeklerinden ve kabuğundan ayrıştırılarak elde edilen domates püresi, kaynatma veya güneşte bekletme gibi yöntemlerle salça haline getirilmektedir. Kırmızı biber salçası ise, sapları ve çekirdekleri çıkarılan biberlerin ezilip tuzlandıktan sonra güneş altında kurutulmasıyla elde edilir. Kullanılan acı veya tatlı biber türü, salçanın tadını belirleyen önemli bir unsurdur.” ifadelerini kullandı.
DOĞRU SAKLAMA KURALLARINA UYULMALI
Salçanın oksijene maruz kaldığında hızla bozulduğunu ve renk, tat, dokuda değişikliklere neden olduğunu belirten Merd, “Zehirli gıdaların tüketimi hayati tehlike oluşturduğundan, salçanın doğru muhafazası büyük önem taşımaktadır. Zehirlenme riskini azaltmak için etkili saklama yöntemleri kullanılmalıdır. Doğru ambalaj, antioksidanlar ve ışıktan koruma yöntemleri, salçanın bozulmasını önlemenin en iyi yollarındandır. Ev yapımı salçanın uzun ömürlü ve kaliteli kalması için, cam kavanozlarda saklanması önerilmektedir. Etkili depolama koşulları sağlandığında, ısı dalgalanmaları ve havaya maruz kalma gibi faktörlerin etkisi azaltılabilir, bu sayede salçanın ömrü uzatılabilir.” dedi. Merd, salçanın cam kavanozlara konulması ve kapaklarının hava geçirmez olması gerektiğini vurguladı. “Domates salçasının pH seviyesi ve stabilitesi, raf ömrü üzerinde önemli bir rol oynamaktadır. Domatesler doğal olarak asidiktir ve salçanın pH’ı, bozulmaya karşı duyarlılığını etkileyebilir. Ayrıca, katkı maddeleri ve antioksidanların eklenmesi, oksidasyonun kontrol altına alınmasına ve domates salçasının kalitesinin korunmasına yardımcı olmaktadır.” şeklinde ekledi.
“Salça için doğru kaplar seçilmelidir. Kavanozlar camdan ve kapakları da hava geçirmez olmalıdır. Doğru kaplar, lezzeti koruyacak ve istenmeyen kimyasalların salçayı etkilemesini önleyecektir. Kavanozları kullanmadan önce, düzgün bir şekilde sterilize edildiğinden emin olunmalıdır. Kavanozlar birkaç dakika sıcak suda kaynatılmalı veya bulaşık makinesinde yüksek ısıda yıkanmalıdır. Kavanozların kapaklarının sıkı bir şekilde kapatıldığından emin olunmalıdır. Metal kapaklar kullanıyorsanız, sıkıca kapatılmalıdır. Plastik kapaklar kullanılıyorsa, kapakların güvenli bir şekilde oturduğundan emin olunmalıdır. Kavanozlama ve kapatma işlemi tamamlandıktan sonra salça, serin ve karanlık bir yerde saklanmalıdır. Isı dalgalanmalarının olmadığı ve doğrudan güneş ışığının girmediği alanlar tercih edilmelidir.” diye belirtti.
Salça yapımı hakkında bilgiler de veren Betül Merd, sözlerini şu şekilde sürdürdü:
“Evde yapılan domates ve biber salçası, düzgün bir şekilde saklandığında bir yıla kadar güvenle tüketilebilir, ancak en iyi lezzeti elde etmek için 6-8 ay içinde tüketilmesi önerilmektedir. Tüketilmeden önce her zaman bozulma belirtileri kontrol edilmelidir. Salça yapımı, birkaç basit adımı içermektedir:
