Erken ölüm riskinin yüzde 50 arttırıyor

Stresin kalp atış hızından uyku sorunlarına kadar bir dizi fiziksel soruna yol açabileceği uzun zamandır bilinmektedir. Peki, stres ne kadar zararlı olabilir? Uzmanlar, ruhsal dalgalanmaların fiziksel hastalıklar kadar ölümcül olabileceğini belirtiyor.

Psikolog Dr. Audrey Tang, uzun süreli stresin kalp krizi ve kilo alımını tetikleyen hormonların salgılanmasına yol açarak obeziteyle ilişkili hastalıklara zemin hazırlayabileceğini ifade ediyor. Dr. Tang, stres seviyenizin yükseldiğine dair bazı uyarı işaretlerini de ortaya koyuyor.

Uzman psikolog Dr. Audrey Tang, MailOnline’a yaptığı açıklamada, stresin kronik hale gelmesi durumunda (en az birkaç hafta sürerse) davranışlarımızı ve fiziksel sağlığımızı ciddi şekilde etkileyebileceğini vurguladı.

Dr. Tang, “Psikologlar, stresin günlük yaşantınızı etkilediğine dair işaretler arar. Örneğin, uyuyamıyorsanız, yemek yemiyorsanız, sinirli iseniz veya sevdiğiniz şeyleri yapmaktan kaçınıyorsanız, bu durum stresin bir belirtisi olabilir,” diyor.

Kronik Stresin Belirtileri

Kronik stresin fiziki olarak en yaygın belirtileri arasında göğüs ağrısı, baş ağrısı ve kas ağrıları bulunmaktadır. Bunun nedeni, stresin böbreklerin üstünde bulunan böbrek üstü bezleri tarafından üretilen kortizol hormonunun vücutta aşırı salgılanmasına yol açmasıdır.

Kortizol, kan basıncı, metabolizma, doğurganlık ve uyku-uyanıklık döngüleri gibi birçok vücut sürecini düzenler.

• KAN DAMARLARINDA DARALMA: Vücut, kortizolün yanı sıra adrenalin hormonu da salgılar; her iki hormonun artışı, tehdit altında olduğumuzda tetiklenen “savaş ya da kaç” tepkisinin bir sonucudur. Bu hormonların birleşimi, kan damarlarının daralmasına yol açar, bu da kalbimizin vücuda kan pompalamak için daha fazla çalışmasına neden olur. Bu durum, kalp çarpıntısı ve göğüs ağrısının yanı sıra yüksek tansiyona, kas ve baş ağrılarına da yol açabilir.
• UYKUYA DALMADA ZORLANMA: Dr. Tang, “Stres ortadan kalkmazsa yüksek tansiyon, kalp krizi gibi fiziksel sorunların yaşanma olasılığı artar,” uyarısında bulunuyor. NHS, uzun süreli stresin kan basıncını yükseltebileceğini, ayrıca baş ağrısına, bulanık görmeye ve göğüs ağrısına yol açabileceğini belirtmektedir. Kortizol seviyelerinin endişe verici düzeyde yüksek olduğunun bir diğer işareti de uykuya dalmakta zorluk çekmek veya gece sık sık uyanmaktır.
• SİNİRLİLİK HALİ: Dr. Tang, uyku eksikliğinin günlük hayatta sorunlara neden olabileceğini, genel sinirlilik ve dikkatsizlik gibi davranış problemleri yaratabileceğini açıklıyor. Uzmanlar, uyku eksikliğinin sadece ruh halimizi kötü etkilemekle kalmadığını, aynı zamanda uzun vadede metabolizmayı da bozabileceğini ve kalp damar hastalıkları riskini artırabileceğini belirtiyor.
• İŞTAH EKSİKLİĞİ: Dr. Tang, stresi bir “kısır döngü” olarak tanımlıyor; çünkü uyku eksikliği, vücudun kortizol seviyelerini düzenlemesini zorlaştırıyor ve bu da durumu daha da kötüleştiriyor. Dikkat edilmesi gereken bir diğer belirti ise iştahta meydana gelen ani değişimdir. “Bazen stres, hiç yemek yememize neden oluyor, ama bazen de aşırı yememize sebep oluyor. Bu durum, kortizolün normal işleyişimizi etkilemesinin bir sonucudur,” diyor.
• CİNSEL İSTEKSİZLİĞE NEDEN OLUR: Stresin endişe verici seviyelere ulaştığının bir diğer işareti de libidonuzda belirgin bir kayıp yaşanmasıdır. Ruh sağlığı yardım kuruluşu Mind’a göre, cinselliğe olan ilginizi kaybedebilir veya bu alanda zevk alamayabilirsiniz. Kronik stres, testosteron üretimini etkileyerek cinsel istekte önemli bir azalmaya yol açabilir.

Strese karşı özel bir tedavi yöntemi bulunmamakla birlikte, stres fiziksel sağlığınızı etkiliyorsa mutlaka doktorunuzla görüşmelisiniz. Yapılan araştırmalar, stresin hafife alınmaması gerektiğini gösteriyor. 2021 tarihli bir makale, ruh sağlığı sorunlarının ani kalp ölümüne neden olabileceğini gösterirken, 2015 tarihli bir çalışma, kronik stres ve depresyon nedeniyle erken ölüm riskinin yüzde 50 arttığını ortaya koyuyor.