Dünyanın en derin noktasının gizemi

Dünyanın en derin noktası olarak bilinen Mariana Çukuru, yaklaşık 11.000 metre derinliği ile keşfedilmesi son derece zor bir bölgedir. Bu eşsiz yer, tuhaf ve ilginç canlılara ev sahipliği yapmaktadır. Uzaya yapılan yolculuklardan çok daha az keşfedilen bu derin sulardaki hayvanlar, özel koşullara uyum sağlayarak evrimleşmiştir.

Mariana Çukuru’ndaki deniz canlıları, yeryüzündeki basınç ve sıcaklık değişimlerine karşı son derece hassastır. “Dünyanın en çirkin hayvanı” olarak nitelendirilen bu canlılar, doğal ortamlarında aslında “normal” bir balık gibi görünmektedir. Ancak, derin sulardan yüzeye çıkarılan damla balıkları, basınç farkının 100 kat civarında değişmesi nedeniyle genişleyip deforme olmaktadır.

İşte Mariana Çukuru’nda yaşayan birbirinden ilginç ve tuhaf 5 hayvan:

• 1) Goblin Köpekbalığı (Mitsukurina owstoni)
  Goblin köpekbalığı, derin denizlerde yaşayan ve “yaşayan fosil” olarak adlandırılan nadir bir köpekbalığı türüdür. Uzun ve sivri burnu sayesinde avını algılayabilen bu köpekbalığı, esnek çenesini ileriye fırlatarak avını yakalamaktadır. Genellikle 1.000 metreden daha derin sularda yaşayan bu tür, pembe-gri rengiyle dikkat çeker; çünkü derisinin altındaki kan damarları görünür. Sıradışı görünümü ve derin denizlerdeki yaşam tarzı ile öne çıkar.
• 2) Kara Deniz Şeytanı (Melanocetus)
  Kara Deniz Şeytanı, derin denizlerde yaşayan ve “fener balığı” olarak bilinen ilginç bir balık türüdür. Başındaki ışıklı uzantı, karanlık sularda avını kendine çekmekte kullanılır. Büyük ağzı ve keskin dişleri ile dikkat çeken bu balık, genellikle 3.000 metre derinlikte yaşamaktadır. Çiftleşme sırasında erkek, dişiye tutunarak parazit gibi bir yaşam sürmektedir. Sıradışı görünümü ve yaşam tarzı ile derin denizlerin ilgi çekici canlılarından biridir.
• 3) Derin Deniz Ejder Balığı (Stomidae)
  Ejder balığı, derin sularda yaşayan ve “dragonfish” olarak bilinen sıradışı bir balık türüdür. Küçük ama korkutucu görünümü, sivri dişleri ve siyah renkteki vücudu ile dikkat çekmektedir. Bu balık, karanlık sularında avlanmak için biyolüminesans (ışık üretme) yeteneğine sahiptir ve özellikle gözlerinin altında avını çekmek için kırmızı ışık üretmektedir. Genellikle 200 ila 2.000 metre derinliklerde yaşayan ejder balığı, bu kırmızı ışık sayesinde kendisini fark ettirmeden avlarını görebilme avantajına sahiptir; çünkü çoğu derin deniz canlısı kırmızı ışığı algılayamaz. Bu özellikleriyle derin deniz ekosisteminin en etkileyici avcılarından biridir.
• 4) Şeffaf Başlı Balık (Macropinna microstoma)
  Şeffaf başlı balık, derin denizlerde yaşayan ve benzersiz bir görünüme sahip olan bir balık türüdür. Bu balığın baş kısmı tamamen şeffaftır ve iç yapıları gözle görülebilir. Şeffaf başının içinde, yukarı doğru bakan ve ışığa duyarlı iki büyük göz bulunur; bu gözler sayesinde yukarıdaki avlarını fark edebilir. Yaklaşık 600 ila 800 metre derinliklerde yaşayan şeffaf başlı balık, karanlık sularda hayatta kalmak için bu özel göz yapısına ihtiyaç duyar. Görünümü ve adaptasyonları nedeniyle deniz biyologları arasında oldukça dikkat çeken bir türdür.
• 5) Vampir Kalamar (Vampyroteuthis infernalis)
  Vampir kalamar, derin denizlerde yaşayan ve adını korkutucu görünümünden alan eşsiz bir yumuşakça türüdür. İsmi “cehennemin vampir kalamarı” anlamına gelir, ancak aslında bir kalamar değil, kendine özgü bir türdür. Koyu kırmızımsı bir renge sahip olan vampir kalamar, yaklaşık 600 ila 900 metre derinliklerde, oksijeni düşük ortamlarda yaşamaktadır. Savunma mekanizması olarak, kollarını birbirine kapatıp ağ gibi örten deri uzantısını göstererek kendini olduğundan büyük ve korkutucu gösterir. Ayrıca biyolüminesans üreterek yanıp sönen ışıklarla avcılardan saklanır. Bu özellikleri sayesinde, derin denizlerin en gizemli ve uyumlu canlılarından biri haline gelmektedir.