Diş Eti Sağlığı ve Beslenme İlişkisi

Araştırmalar, diş eti sağlığının kalp hastalığından diyabet ve hatta Alzheimer’a kadar birçok hastalıkla bağlantılı olduğunu ortaya koyuyor. Peki, dişlerimizi ve diş etlerimizi korumak için sadece şekerli gıdalardan kaçınmak yeterli mi? BBC Food‘un haberine göre, dişlere zarar veren gıdalar kadar ağız sağlığını destekleyen besinler de büyük önem taşıyor.

Özel bir dişçi kliniğinde diyetisyen olarak görev yapan Anna Groom, diş sağlığı için C ve D vitaminleri ile kalsiyum ve fosforun kritik rol oynadığını vurguluyor. C vitamininin kolajen sentezinde önemli bir işlevi olduğunu ve sağlıklı dokuların korunmasına yardımcı olduğunu hatırlatan Groom, C vitamini eksikliğinde diş eti kanamaları görülebileceğini belirtiyor. D vitamini ise vücudun yeteri kadar kalsiyum emmesine yardımcı olarak dişleri koruyor. Fosfor da kalsiyum ile birlikte çalışarak diş sağlığını destekliyor.

C vitamini eksikliği nadir görülen bir durum olmasına rağmen, bu vitamin domates, biber, brokoli ve hatta patates gibi gıdalarda bol miktarda bulunuyor. D vitamini ise yağlı balıklar, yumurta ve et ürünlerinde yer alıyor; ancak bu vitaminin gıda yoluyla yeterli miktarda alınması oldukça zor. İngiltere’deki Ulusal Sağlık Hizmetleri (NHS) uzmanları, özellikle sonbahar ve kış aylarında D vitamininin takviye olarak alınmasını öneriyor.

Süt ürünleri, brokoli, portakal ve tofu gibi gıdalar iyi kalsiyum kaynakları arasında yer alıyor. Fosfor ise et, yumurta, fındık, süt ürünleri ve tam tahıllı gıdalarda bolca bulunuyor. Nisan ayında gerçekleştirilen küçük bir araştırmada, diyetin diş sağlığı üzerindeki etkileri incelendi. Daha az et ve işlenmiş karbonhidrat tüketerek iltihaplanmayı azaltan, Omega-3 yağ asitleri, antioksidanlar, bitki nitratları, lifler ve C ile D vitamini açısından zengin bir diyeti takip eden bireylerde diş eti iltihabı ve kanamalarının azaldığı gözlemlendi. Ancak, bu araştırma yalnızca 30 kişiyle yapıldı ve kesin sonuçlar için daha fazla araştırmaya ihtiyaç olduğu vurgulanıyor.

Hangi Gıdalar Zararlı?

Diş sağlığına en büyük zarar veren gıdalar arasında gazlı içecekler ve şekerli gıdalar yer alıyor. Ancak ağız sağlığına zarar veren başka besinler de mevcut:

• Limonlu sıcak su, diş minesinin aşınmasına neden olabilir.
• Kuru meyveler dişlere yapışarak temizlenmesi zor hale gelir.
• Cips, dişlere yapışma eğilimindedir.
• Bazı meyveli çaylar yüksek şeker oranlarına sahip olabilir.
• Soda asidik bir içecek olduğu için yemeklerle birlikte tüketilmesi önerilir.
• Meyveli atıştırmalıklar dişlere yapışabilir.
• Fermente gıdalar asidik özellikleri nedeniyle aşındırıcı olabilir.

Bu listedeki yiyecek ve içecekleri yemek saatleri dışında tüketiyorsanız, ağzınızı çalkalayarak zararı azaltabilirsiniz. Ayrıca şekersiz sakız çiğnemek veya bir dilim peynir yemek de faydalı olabilir.

Atıştırmalıklara Dikkat!

Her şekerli veya nişasta oranı yüksek gıda tükettiğinizde, ağzınızdaki pH seviyesi düşer. Çünkü şekerden beslenen bakteriler asit salgılar. Eğer yarım saatte bir bir şeyler atıştırıyorsanız, bu ağzınızın asitli ortamdan hiç dinlenememesi anlamına gelir ve çürük riski artar. İngiliz Dişhekimleri Derneği’nden Profesör Damien Walmsley, “Sürekli atıştırıyorsanız dişlerinizde hızla çürükler oluşacaktır” uyarısında bulunuyor. Maalesef meyveler de benzer bir etki yaratabiliyor. Uzmanlar, gün boyunca doğal şeker oranı yüksek meyveler yemenin çürük riskini artırabileceğini ifade ediyor.

Ara öğün sayısının günde iki veya üç ile sınırlı tutulması ve şekerli ya da asitli içeceklerin yemek saatlerinde tüketilmesi önerilmektedir. Walmsley, yemek sırasında yiyecekleri çiğnemenin tükürük üretimini artırdığını hatırlatıyor. “Yemek zamanlarında tükürük üretiminin uyarılması, zararlı asitleri ve yiyecek parçacıklarını dişlerden uzaklaştırır ve asidi etkisiz hale getirmeye yardımcı olarak dişleri çürümeye karşı korur” diyor.

Uzmanlar, iyi bir beslenme düzeninin yanı sıra düzenli diş fırçalama, diş ipi kullanma ve diş temizliği yaptırmanın da şart olduğunu vurguluyor.