Covid-19 sonrası vakalarda artış

Covid-19 salgını döneminde düşüş gösteren boğmaca vakaları, 2024 yılı itibarıyla Amerika Birleşik Devletleri (ABD) ve Avrupa genelinde yeniden artış eğilimine girdi. ABD Hastalık Kontrol ve Önleme Merkezleri (CDC) verilerine göre, boğmaca olarak bilinen son derece bulaşıcı enfeksiyonun vaka sayısı, ülke genelinde geçen yılın aynı dönemine kıyasla neredeyse beş kat artarak 18.500’ü aştı. Bu rakam, 2014 yılından bu yana yılın bu dönemindeki en yüksek vaka yükü olarak kaydedildi.

25 YILIN EN KÖTÜ SALGINI

Fransız sağlık yetkilileri, Avrupa’da son 25 yılın en kötü boğmaca salgınına tanıklık ettiklerini duyurdu. Fransa Halk Sağlığı, 2024 yılının başlarından bu yana devam eden salgında, “son aylarda yoğunlaşan önemli bir bakteri dolaşımının” mevcut olduğunu belirtti. PCR testiyle doğrulanmış yaklaşık 35.000 vaka kaydedilirken, bu yıl Fransa’da 20’si bir yaşın altında olmak üzere 22 çocuğun boğmaca nedeniyle hayatını kaybettiği bilgisi verildi.

BOĞMACA HASTALIĞI NEDİR?

Boğmaca, Bordetella pertussis adlı bakterinin neden olduğu son derece bulaşıcı bir enfeksiyondur. Genellikle soğuk algınlığı benzeri belirtilerle başlayan boğmaca, zamanla şiddetli ve uzun süreli öksürüğe yol açabilir. Bu nedenle hastalığa “100 günlük öksürük” adı da verilmiştir.

BELİRTİLERİ NELER?

Boğmacanın başlangıcında burun akıntısı, hapşırma ve hafif ateş görülebilir. Hastalık ilerledikçe, özellikle geceleri daha da kötüleşen şiddetli öksürük atakları meydana gelir. Öksürük atakları sırasında nefes almakta zorluk çekilebilir ve bazı durumlarda kusma da görülebilir.

RİSK GRUPLARI

Aşılanmamış veya kısmen aşılanmış bebekler, boğmaca açısından en yüksek risk grubunu oluşturmaktadır. Bebekler, öksürmek yerine nefes almakta zorlanabilir veya morarabilir.

ÖNLEM VE TEDAVİ

Uzmanlar, boğmacayı önlemenin en etkili yolunun aşılama olduğunu vurgulamaktadır. Hamilelik sırasında yapılan aşılama, henüz aşılanmamış olan yenidoğanlarda hastalık ve ölüm riskini azaltmada oldukça etkilidir. Boğmaca tedavisinde antibiyotikler kullanılmakta, ancak tedavi genellikle hastalığın erken dönemlerinde etkili olmaktadır. Boğmaca, ciddi komplikasyonlara yol açabileceği için belirtiler görüldüğünde sağlık profesyoneline başvurulması önerilmektedir. Uzmanlar, toplumda aşılamanın önemine dikkat çekiyor.

DÜŞÜK BAĞIŞIKLIK SEBEBİYLE

Tipik olarak her üç ila beş yılda bir döngüsel boğmaca salgınları görüldüğü belirtilirken, CDC, ABD’deki yeniden canlanmanın, Covid-19 salgını sırasında boğmaca vakalarının önemli ölçüde düştüğünü ve şimdi “daha tipik eğilimlere dönüşü” temsil ettiğini ifade etti. Fransa Pasteur Enstitüsü, pandeminin boğmaca döngülerinin düzenini bozduğunu ve bu yıl “benzeri görülmemiş bir yeniden canlanma” yaşandığını bildirdi. Bilim insanları, bu artışın Covid-19 sırasında bağışıklığın azalmasından kaynaklanabileceğini öne sürdü.

AVRUPA GENELİNDE ARTIŞ

2024’ün başlarında yayınlanan bir ECDC raporuna göre, 2023 yılı boyunca Avrupa ülkelerinde yaklaşık 60.000 boğmaca vakası görüldü. Bu rakam, 2021 ve 2022 yıllarına kıyasla on katın üzerinde bir artışı temsil ediyor. İngiltere Sağlık Güvenliği Ajansı (UKHSA) ise, Ocak ve Ağustos 2024 arasında İngiltere’de 13.000’den fazla vaka kaydedildiğini ve bu süreçte 10 bebeğin hayatını kaybettiğini açıkladı.

Uzmanlar, boğmaca vakalarının yakından izlenmesi gerektiğini vurguluyor ve aşılamanın önemini yeniden hatırlatıyor.