Sabahları uyanınca sakın bunu yapmayın

Dünya genelinde yaklaşık 300 milyondan fazla insan kalp hastalığı ile mücadele ediyor. Bunun yanı sıra, 2 milyardan fazla kişi kalp hastalığı riski taşıyor. Kalp damar hastalıkları, her yıl 18,6 milyondan fazla insanın ölümüne sebep oluyor.

Dünya genelinde kalp damar hastalıklarına bağlı ölümlerin üçte biri 70 yaş altındaki bireylerde gerçekleşiyor ve bu ölümlerin %85’i kalp krizi ve inme kaynaklıdır. Genellikle ani bir şekilde gelişen kalp krizi, birçok belirti ile kendini gösterebilir. Uzmanların görüşlerine göre, en ölümcül kalp krizi sabah saatlerinde meydana geliyor. Araştırmalar, sabah saatlerinde kalp krizi geçirme olasılığının akşam saatlerine kıyasla en az üç kat daha fazla olduğunu ortaya koymaktadır. Ayrıca, vardiyalı çalışma düzeninin miyokard enfarktüsü riskini artıran bir faktör olduğu tespit edilmiştir.

KALP KRİZİ BELİRTİLERİ

• Kalp krizinin en yaygın belirtisi göğüste ağrı, baskı ve sıkışma hissidir.
• Nefes almayı zorlaştıran nefes darlığı.
• Kalp krizi anında çene, sırt, boyun ve mide gibi vücut bölgelerine yayılan ağrı.
• Sol kolda hissedilen ağrı ve uyuşma durumu.
• Midede yanma ve hazımsızlık belirtileri.
• Mide bulantısı ve baş dönmesi hissi.
• Soğuk terleme durumu.
• Aşırı yorgunluk hissi.

KALP KRİZİ NEDENLERİ

• Koroner arter spazmı.
• Yüksek tansiyon.
• Yüksek kolesterol seviyeleri.
• Diyabet hastalığı.
• Nadir görülen bazı tıbbi durumlar.
• Travmalar ve yaralanmalar.
• Obezite durumu.
• Elektrolit dengesizlikleri.
• Kan damarlarının yırtılması.
• Sigara ve uyuşturucu kullanımı.
• Hipoksi (kandaki oksijen eksikliği).
• 45 yaş ve üzeri olmak.
• Genetik faktörlerin etkisi.
• Fiziksel aktivite yetersizliği.
• Yüksek stres seviyeleri.
• Sağlıksız beslenme alışkanlıkları.

EN ÖLÜMCÜL KALP KRİZİ: SABAH 6 VE ÖĞLE SAATLERİ ARASINDA

Harvard Tıp Okulu’nda gerçekleştirilen bir çalışmada, sabah saatlerinde kalp krizi geçirmenin %20 daha fazla kalp dokusu ölümü ile ilişkili olduğu bulunmuştur. Heart dergisinde yayınlanan 2011 tarihli bir araştırmanın sonuçları, sabah altı ile öğle arasında meydana gelen kalp krizlerinin en ölümcül olduğunu göstermektedir. Araştırmanın yazarlarından Borja Ibanez, “Çalışmamızda sabah meydana gelen olayların daha fazla hasarla ilişkili olduğunu tespit ettik. Bu bağlantı oldukça güçlü bir biçimde tartışılmaktadır,” şeklinde açıklamada bulunmuştur. Bu çalışma, sirkadiyen ritimlerin kalp krizi riski ile olan ilişkisini araştıran ilk çalışmalardan biridir ve bulguları destekleyen birçok takip çalışması da bulunmaktadır. 2020 yılında Trends in Endocrinology and Metabolism dergisinde yayınlanan bir araştırma, modern yaşam tarzlarının sirkadiyen sistemin bozulmasına neden olduğunu ve bu durumun kardiyovasküler işlevi olumsuz etkilediğini ortaya koymuştur. Sabah saatlerinde sirkadiyen sistemin, kan pıhtılarının parçalanmasını önleyen daha yüksek sayıda PAI-1 hücresi gönderdiğine inanılmaktadır. Kandaki PAI-1 hücresi seviyesinin yüksekliği, kalp krizine neden olabilecek bir kan pıhtısı oluşma riskini artırmaktadır. Harvard Tıp Okulu araştırması, sabah altı ile öğle arasında kalp krizi geçiren hastaların, günün ilerleyen saatlerinde kalp krizi geçiren hastalara göre daha yüksek PAI-1 hücresi seviyelerine sahip olduğunu belirlemiştir.

SABAHLARI KALP KRİZİ RİSKİYLE SAVAŞMANIN İKİ YOLU

Profesör Srinath Reddy, bazı alışkanlıkların kalp krizi riskini artırabileceği konusunda uyarılarda bulunmaktadır. Eğer bir kişi, altta yatan birkaç koroner risk faktörüne sahipse, iyi uyuyamıyorsa, susuz kalıyorsa ve egzersiz yapıyorsa, kalp krizine yol açabilecek durumlar meydana gelebilir. Bu nedenle, sabahları kalp krizi riskini azaltmanın iki temel yolu vardır: iyi bir gece uykusu almak ve sabah egzersizlerini ertelemektir.

EGZERSİZ YAPARKEN DİKKAT EDİLMESİ GEREKENLER

Esnek bir çalışma programına sahip olan bireylerin, öğleden sonra egzersiz yapmaları veya sabahları hafif egzersizlere başlamaları önerilmektedir. Yüksek yoğunluklu egzersiz, dolaşım sistemi üzerinde ani kalp durması veya ölüm riskini artırabilir. Cleveland Clinic, “Kronik doğa sporları eğitimi ve dayanıklılık etkinliklerinde yarışmak kalp hasarına ve ritim bozukluklarına yol açabilir,” şeklinde uyarıda bulunmaktadır.

UYARI: Bu makale yalnızca genel bilgilendirme amaçlıdır ve doktor tavsiyesi olarak değerlendirilmemelidir. Sağlığınızla ilgili herhangi bir endişeniz varsa, mutlaka doktorunuza danışmalısınız.