Vücudun sinsi düşmanı!

Gizli Şeker ve Tip 2 Diyabet Riski

Harvard tarafından yayımlanan bir rapora göre, eğer gizli şeker (prediyabet) hastalığınız varsa, bir yıl içinde tip 2 diyabet geliştirme ihtimaliniz yaklaşık %10’dur. Yaşam boyu tip 2 diyabet geliştirme riskiniz ise %70 civarındadır. Peki, gizli şekerin önüne geçmek mümkün mü? Gizli şeker, kan şekeri düzeyinin 100 ila 125 miligram/desilitre (mg/dl) arasında yüksek olduğu ancak tip 2 diyabet tanısı konulacak seviyeye ulaşmadığı bir durumdur. Genellikle vücudun insülini etkin bir şekilde kullanamaması nedeniyle ortaya çıkmaktadır.

İnsülin direncinin yol açtığı gizli şeker, genetik faktörler, obezite, hareketsiz yaşam tarzı, sağlıksız beslenme alışkanlıkları ve bu durumun sonucunda karın çevresinde yağlanma gibi etmenlere bağlı olarak gelişir. Gizli şekerin yaygın semptomları arasında artan susama ve sık idrara çıkma yer alır. Kan şekeri seviyeleri yükseldikçe, böbrekler fazladan glikozu filtrelemek ve emmek için daha fazla çaba gösterir, bu da bireyde aşırı susuzluk hissine ve daha fazla sıvı alma ihtiyacına yol açar.

Yorgunluk, gizli şekerin gözden kaçabilen bir diğer belirtisidir. Hücrelerin insüline karşı dirençli hale gelmesi, enerji için gerekli glikozun emilimini zorlaştırır ve bu durum bireyleri sürekli yorgun hissettirebilir. Ayrıca, özellikle karın bölgesinde meydana gelen açıklanamayan kilo değişiklikleri, insülin direnci ile ilişkili hormonal değişikliklerden kaynaklanabilir. Boyun veya koltuk altı gibi bölgelerdeki koyu lekeler de gizli şekerin bir işareti olabilir.

Bazı bireylerde yüksek kan şekeri seviyeleri, göz merceğini etkileyerek bulanık görmeye sebep olabilir.

Gizli Şeker Nasıl Kontrol Altına Alınır?

Gizli şekeri yönetmek, sağlıklı ve dengeli bir diyet gerektirir. Aşağıda, gizli şekeri tersine çevirmeye ve diyabetin başlamasını önlemeye yardımcı olabilecek bazı önemli ipuçlarını bulabilirsiniz:

• Dengeli Beslenme: Meyve, sebze, tam tahıllar, yağsız protein ve sağlıklı yağlar gibi besin açısından zengin gıdaları diyete dahil edin. Aşırı işlenmiş gıdalardan, şekerli içeceklerden ve yüksek kalorili atıştırmalıklardan kaçının. Karbonhidrat alımınıza dikkat edin; basit şekerler yerine kompleks karbonhidratları tercih edin.
• Egzersiz: Haftada en az 150 dakika egzersiz yaparak, tempolu yürüyüş, bisiklete binme veya yüzme gibi orta yoğunlukta aktiviteleri tercih edin. Ayrıca, haftada iki ila üç kez kuvvet antrenmanı yaparak insülin duyarlılığınızı artırın.
• Kilo Kontrolü: Aşırı vücut ağırlığını azaltmak, insülin duyarlılığını artırarak tip 2 diyabet riskini azaltabilir. Vücut ağırlığınızın %5-10’unu kaybetmek, kan şekeri seviyelerini iyileştirmeye yardımcı olabilir. Kilo kaybını desteklemek için sağlıklı bir diyet ve düzenli egzersiz planları oluşturun.
• Kan Şekeri Takibi: Kan şekeri seviyelerinizi düzenli olarak izleyerek, vücudunuzun farklı gıda maddelerine nasıl tepki verdiğini anlayabilir ve gerekli önlemleri alabilirsiniz.
• Uyku Düzeni: Kaliteli uyku, glikoz kontrolünü etkileyebilir. Geceleri kesintisiz 7 ila 9 saat uyumaya özen gösterin. Kötü uyku alışkanlıkları, hormon dengesini bozarak insülin direncini artırabilir.
• Stres Yönetimi: Kronik stres, kan şekeri seviyelerini artırma eğilimindedir. Meditasyon, derin nefes egzersizleri, yoga gibi tekniklerle stresi sağlıklı bir şekilde yönetmeyi öğrenin.

Önemli: Gizli şeker belirtilerinden şüpheleniyorsanız, mutlaka bir doktora danışın. Sağlığınızı korumak için erken teşhis ve tedavi büyük önem taşır.