Uyuz Nedir?
Uyuz, mikroskobik boyutta olan “Sarcoptes scabiei” isimli akarların derinin alt katmanlarına yerleşmesiyle ortaya çıkan bulaşıcı bir cilt hastalığıdır. Bu parazit, cildin üst tabakasında tüneller açarak burada yumurtalarını bırakır. Vücudun bu yabancı varlıklara karşı gösterdiği tepki, genellikle yoğun kaşıntı ve cilt döküntüleriyle kendini gösterir.
Uyuzun Belirtileri Nelerdir?
- Yoğun Kaşıntı: Genellikle gece saatlerinde artış gösteren, dayanılmaz bir kaşıntı hissi.
- Ciltte Kırmızı Lekeler: Akarların tünel açtığı bölgelerde kırmızımsı döküntüler gözlemlenir.
- İnce İzler: Parazitlerin oluşturduğu tüneller, ciltte ince ve gri çizgiler şeklinde görünür.
- Kabarcık ve Yaralar: Sürekli kaşınma sonucu ciltte kabarcıklar ve ikincil enfeksiyonlara bağlı yaralar oluşabilir.
- El ve Ayak Aralarında Kaşıntı: Özellikle ellerde, parmak aralarında, bileklerde, dirseklerde ve dizlerde yoğun kaşıntı yaşanabilir.
Uyuz Nasıl Bulaşır?
- Direkt Temas: Uzun süreli cilt teması (örneğin, el sıkışma veya sarılma) uyuzun bulaşmasına zemin hazırlar.
- Ortak Kullanılan Eşyalar: Kişisel eşyaların (giysi, yatak, havlu gibi) ortak kullanımı, hastalığın yayılma hızını artırabilir.
- Kalabalık Ortamlar: Yurtlar, bakım evleri, cezaevleri gibi yoğun nüfuslu yerlerde uyuzun yayılma riski oldukça yüksektir.
Uyuzun Tedavisi Nasıl Yapılır?
- Topikal İlaçlar: Doktor tarafından reçete edilen kremler ve losyonlar, doğrudan cilde uygulanarak akarları öldürmek için kullanılır. Genellikle tüm vücuda uygulanmalı ve bir gece boyunca ciltte kalmalıdır.
- Antihistaminikler: Kaşıntıyı hafifletmek amacıyla antihistaminik ilaçlar önerilebilir.
- Oral İlaçlar: Eğer akarlar dirençliyse, ağız yoluyla alınan antiparaziter ilaçlar tercih edilebilir.
- Kıyafet ve Eşyaların Temizliği: Tüm giysiler, çarşaflar ve havlular yüksek sıcaklıkta yıkanmalı; ısıya dayanıklı olmayan eşyalar ise birkaç gün boyunca hava geçirmez poşetlerde saklanmalıdır.
- Hijyen: Kişisel hijyen kurallarına dikkat edilmesi, hastalığın yayılmasını önlemek için büyük önem taşır.
