Ameliyata gerek olmadan bir proteze ilk kez sıcaklık hissi dahil edildi

Kişilerin kullandığı protezleri çok daha iyi hale getirmek isteyen araştırmacılar yeni bir buluşla dikkat çekti. Buna göre MiniTouch adı verilen cihaz, kullanıcıların ameliyat olmasına gerek dahi kalmadan protezlere entegre edilebiliyor. İnsani bir dokunuş kazandırmak için geliştirilen cihaz otuz yılı aşkın bir süre önce eli bileğinden ampute edilmiş bir hasta üzerinde test edildi.

Kullanıcı, yeni cihazıyla yaşadığı deneyimde ‘sıcaklığı’ hissedebildi.

MiniTouch’ı test etmek için araştırmacılar bunu 57 yaşındaki Fabrizio’nun protezine yerleştirdiler. Test eden kullanıcı bu cihaz sayesinde farklı sıcaklıklardaki nesneleri sınıflandırabildi. Soğuk ve sıcak olacak şekilde sınıflandırma yapılması istenilen cihaz kullanıcısı, MiniTouch sayesinde yüzde 100 doğru sınıflandırma yapabildi.

EL PROTEZİNE DAHİL EDİLEN SICAKLIK HİSSİ ÜMİT VADEDİYOR

Cihaz olmadan yaptığı testlerde ise yüzde 33 oranında doğru ayırt edebildi.

Med dergisinde yayınlanan çalışma, ampute olan kişiler için protezleri daha kullanılabilir kılmayı hedefliyor.

İsviçre Federal Teknoloji Enstitüsü araştırmacılarının geliştirdiği MiniTouch, protezin parmak uçlarından algıladığı termal bilgiyi ampute kişinin kolunun sinirlere ileterek çalışıyor. İnsanların kullandığı protezlerle uyumlu olduğundan kişilerin kullanmaya başlaması için tamamen yeni ve özel bir cihaz üretmeye gerek yok. Test kullanıcısının gözleri bağlandığında ve insan ve protez kollar arasında ayrım yapması istendiğinde, MiniTouch doğruluğunu yüzde 60’tan yüzde 80’e çıkardı. Ancak yine de mükemmel değildi ve araştırmacılar bunun, cildin yumuşaklığı ve dokusu gibi hislerin sınırlı kalmasından kaynaklandığını düşünüyor.

Araştırmanın kıdemli yazarlarından Prof Solaiman Shokur, bir protezin duyusal geri bildirimini artırmanın, insanların yapay bir uzvun vücutlarının bir parçası olduğunu hissetmesine yardımcı olabileceğinin bilindiğini aktardı.

Bu yüzden doğal bir his vermek için sıcaklığın olması gerektiğine vurgu yapan araştırmacı, MiniTouch’ın aynı zamanda yapay uzuvlara sahip kişilerin bir nesnenin tehlikeli derecede sıcak olup olmadığını algılamasına ve farklı nesneleri ayırt etmelerine yardımcı olabileceğini de sözlerine ekledi.

Yazarlar cihazın daha geniş bir hasta grubunda test edilmesi gerektiğini aktarıyor. MiniTouch’ın ameliyat derdi olmadan kolayca protezlere entegre edilebilecek olmasının önemli olduğunu söylüyorlar.

The Guardian’ın aktardığı ayrıntılara göre makalenin diğer bir kıdemli yazarı olan İsviçre Federal Teknoloji Enstitüsü ve İtalya’daki Sant’Anna İleri Araştırmalar Okulundan Profesör Silvestro Micera, ekibin ampütasyon yapılmış insanlara bu yeteneği kazandıracak tek bir giyilebilir sistem oluşturmayı planladığını söylüyor. Protezlerini kullanırken basınç, doku, konum, sıcaklık ve ıslaklık gibi birçok farklı duyguyu deneyimlemek için cihazı daha da geliştireceklerini aktardı.

Araştırma her ne kadar heyecan verici ve umut verici olsa da araştırmacılar yakın bir zaman içinde kullanılmasının beklenmemesi gerektiği belirtiliyor.